AMAÇ:Viral kanamalı ateşlerde enfeksiyonların yayılımını önlemek için gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak.
KAPSAM: Teşhis tedavi ve bakım yapan birimler
SORUMLULAR: Enfeksiyon Kontrol Komitesi
KLİNİK TANIMLAMA:
Ani başlangıçlı, üç haftadan kısa süreli ateş, kırgınlık, halsizlik, yaygın vücut ağrısı ve baş ağrısı yakınması olan bir kişide; kırsal kesimde yaşama, son 1 ay içinde kırsal kesime seyahat veya kene ısırması öyküsü varlığında laboratuvarda başka bir nedenle açıklanamayan lökopeni(Lökositler 40.000’den düşük) ve trombositopeni(Trombositler 50.000’den düşük) ve yüksek ateş olması ve ek olarak aşağıdaki destekleyici bulgulardan en az ikisinin bulunması ile karakterize sendrom:
- Hemorajik veya purpurik döküntü
- Epistaksis
- Hemoptizi
- Gastrointestinal kanama
- Diğer hemorajik semptomlar
TANI İÇİN LABORATUVAR KRİTERLERİ
- Kan, vücut sıvıları veya doku örneklerinden virüs veya diğer etkenlerin izolasyonu
- Etkene karşı IGM antikor pozitifliği
- Akut ve konvelisan dönem serumlarında spesifik IgG titresinde 4 kat artış
VAKA SINIFLAMASI:
OLASI VAKA:
- Laboratuvarda başka bir nedenle açıklanamayan lökopeni(Lökositler 40.000’den düşük) ve trombositopeni(Trombositler 50.000’den düşük) ve yüksek ateş
- Klinik tanımlama ile uyumlu vaka
- Bir bölgede birden çok başka bir nedenle açıklanamayan vaka görüldüğü takdirde destekleyici bulgular olmasa da klinik tanımlama ile uyumlu vaka
KESİN VAKA:
- Klinik tanımlama ile uyumlu ve laboratuvar kriterlerinden en az biri ile doğrulanmış vaka
- Kesin tanısı konmuş bir vaka ile epidemiyolojik bağlantısı olan olası vaka
BİLDİRİM
Olası veya kesin akut hemorojik ateş vakası tespit edildiği zaman 24 saat içinde İl Sağlık Müdürlüğüne ihbarı yapılacaktır
Olası veya kesin akut hemorajik ateş vakaları enfeksiyon hastalıkları uzmanları kontrolünde ilçe grup başkanlıkları, İl Sağlık Müdürlüğüne günlük olarak Form 0 14 ile bildirilecektir
FAALİYET AKIŞI
KKKA Hastalarına uygulanması önerilen standart enfeksiyon kontrol önlemleri
İŞLEM | UYGULAMA ENDİKASYONU |
El Hijyeni | Kan ve vücut sıvıları ve çıkartılar ile direkt yada kontamine materyale temas sonrasında, eldiven çıkarıldıktan sonra başka hastayla temas etmeden önce |
Eldiven Kullanımı | Kan, vücut sıvıları ve çıkartılar ile direkt yada kontamine materyale temas durumunda Müköz mebranlar ve sağlam olmayan deriye temas durumunda |
Önlük kullanımı | Giysilerin yada derinin hastanın kan, vücut sıvıları ve çıkartıları ile temas etme olasılığı olan işlemlerde kullanılmalıdır. |
Maske, gözlük, siperlik*kullanımı | Kan, vücut sıvıları ve çıkartıların yüze ve gözlere sıçrama olasılığı olan işlemler sırasında |
Çevre Hijyeni | Özellikle sık dokunulan yüzeylerin temizlik ve dezenfeksiyonu sağlanmalıdır. |
Hasta çamaşırlarının(çarşaf vs.) temizliği | Mikroorganizmaların çevreye ve başka hastalara bulaşmaması sağlanmalıdır. |
İğneler ve kesici objelerin bertarafı | Yaralanmayı tetikleyen davranışlardan (İğneleri plastik kılıflarına geçirme, eğip bükme vb)kaçınılmalı, kesici objeler delinmeye dayanıklı atık kutusuna atılmalıdır. |
Resüsitasyon | Hastanın oral sekresyonları ile teması önleyici ekipman (ağızlık, ambu vb.)kullanılmalıdır. |
*Solunum sekrasyonları ile bulaşın kanıtlanmış ya da şüpheli enfeksiyonu olan hastaların solunum sekrasyonları ile temas olasılığı olan işlemlerinde N95 ya da daha iyi filtrasyon sağlayan maske kullanılmalıdır
Damlacık önlemleri
- KKKA hastaları için standart önlemlere ek olarak damlacık önlemleri önerilir.
- KKKA ile enfekte olduğu bilinen ya da şüpheli enfeksiyonu bulunan hastalar diğer hastalarla
yatırılmamalıdır.
- Sağlık personeli hasta odalarına girerken cerrahi maske takmalıdır.
- Solunum sekresyonları ile temas olasılığı olan işlemlerde N95 (FFP2) ya da daha iyi filtrasyon sağlayan
maske (N97, FFP3) kullanmalıdır.
Temas Önlemleri
- KKKA hastalarının kullandığı bütün tıbbi aletler hastaya özel olmalı yada tekrar kullanmadan önce
dezenfekte edilmelidir.
- Hasta ile temas durumunda nonsteril eldiven giyilmelidir
- Hastalara direkt temas veya enfektif materyal ile temas durumunda sıvı geçirmez önlük giyilmelidir.
- Önlük ve/veya eldiven hasta odasından ayrılmadan önce çıkarılmalı ve eller hasta ile temastan hemen sonra
derhal yıkanmalıdır.
TIBBİ MALZEMELERİN DEZENFEKSİYONU
- 1/10’luk çamaşır suyu çözeltisi yada %70’lik izopropil alkolle temizlenmelidir.
- Termometreler; %1’lik çamaşır suyu çözeltisinde 20 dk bekletilerek sonra havada korumaya bırakılır. Yada
aynı çözeltiyle kağıt havlu veya bezle silinir. %70’lik izopropil alkollü bezle silinir. 30 saniye tutulur ve
havada kurumaya bırakılır.
- Steteskopların metal parçaları; %70’lik izopropil alkol de 30 saniye sarılı bırakılmalı sonra havada
kurutulmalı yada 1/100’lük çamaşır suyu çözeltisi ile silinmeli ve havada kurumaya bırakılmalıdır.
HASTA MALZEMELERİ
- Yemek kapları, çatal vb. önce detarjanla yıkanır. Sonra 1/100’lük çamaşır suyu çözeltisi ile dezenfekte edilir.
- Lazımlık, sürgü, ördek vb. malzemelr 1/10’luk çamaşır suyu çözeltisi eklendikten sonra içerik tuvalete
dökülmelidir. Mümkünse tuvaletler ayrı olmalıdır.
DÖKÜLEN ENFEKTE MATERYAL VE YER TEMİZLİĞİ
- Enfekte materyal miktarı fazla ise 1/10’luk değilse 1/100’lük çamaşır suyu çözeltisi dökülüp 15 dk
bekletilir. 1/100’lük çamaşır suyu çözeltisi ile ıslatılmış bezle silinir sonra sabunlu ve detarjanlı su ile
yıkanır.
ENFEKTE DUVAR VE YÜZEYLER
- 1/100’lük çamaşır suyu çözeltisi ile iyice silinir. Sonra sabunlu su ve deterjanla yıkanır.
KORUYUCU ELBİSE VE HASTA YATAKLARI DEZENFEKSİYONU
- 1/100’lük çamaşır suyu çözeltisi ile iyice yıkanır ve 30 dk bekletilir. Sonra sabunlu su ve detarjanla temizlenir.
- Şilte ve döşekler 1/10’luk çamaşır suyu çözeltisinde ıslatılır, sonra sabunlu su ve detarjanla yıkanır. Güneşte birkaç gün kurutulur.
KONUALESAN DÖNEMDE DEZEKFEKSİYON
- 1/10’luk çamaşır suyunda 5 dk bekletilerek tuvalete dökülür ve tuvalet dezenfekte edilir.
CENAZE
- Cenaze hazırlıkları hastanelerde yapılmalıdır.
- Cenazeye hazırlayacak kişi kendisi için koruyucu önlemleri almalıdır. [Plastik önlük, maske, gözlük, kalın eldiven vb.]
- Ceset yıkandıktan sonra 1/10 luk çamaşır suyu çözeltisi ile spreylenmeli ceset torbasına konarak kapatılmalı ve tekrar 1/10 luk çamaşır suyu çözeltisi ile tekrar spreylenmelidir.
- Cenaze tabutlanmalı ve mühürlenmelidir.
- Yıkamanın yapıldığı bütün yüzeyler 1/10 luk çamasır suyu çözeltisi ile dezenfekte edilmelidir.
- Cenazenin taşınması sırasında taşınma işlemini yapanlar gerekli koruyucu önlemleri almalıdır.
- Tabutun açılmasına müsaade edilmemelidir.
İlgili Dokümanlar:
- Sağlık Bakanlığı Örnek Dokümanlar