AMAÇ: Hastane transfüzyon hizmetlerini gerçekleştirirken oluşabilecek komplikasyonların önüne geçmek.
KAPSAM: Kan Transfüzyon Hekimi ve Sorumlu Teknikeri, Hastane Transfüzyon Komitesi üyeleri
SORUMLULAR: Tüm hastane çalışanları.
UYGULAMA:
Transfüzyon Komplikasyonları
- Akut Transfüzyon Reaksiyonları: Transfüzyon sırasında veya izleyen 24 saat içinde oluşan reaksiyonlardır. Genellikle transfüzyon sırasında veya transfüzyonu izleyen ilk saatlerde ortaya çıkar. Bu nedenle, infüzyonun ilk 15 dakikası daha yoğun olacak şekilde, transfüzyonun tamamlanmasından 1 saat sonrasına kadar hasta yakından gözlenmelidir. Akut transfüzyon reaksiyonu, transfüzyonu uygulayan tüm sağlık personeli tarafından tanınmalı ve şüphe edildiğinde dahi transfüzyon hemen durdurulmalı, gerekli uygulamalar başlatılmalıdır.
- Transfüzyon reaksiyonu ile ilişkili olabilecek belirti ve bulgular şunlardır;
- Ateş; vücut sıcaklığının başlangıç değerine göre 1°C’nin üzerinde artması olarak tanımlanır. Üşüme-titreme eşlik edebilir.
- Ağrı; infüzyon alanında, göğüste, karında, sırtta, boşluklarda tanımlanabilir.
- Kan basıncı değişiklikleri; genellikle akut gelişen hipotansiyon veya hipertansiyon
- Solunum sıkıntısı; genellikle dispne, takipne ve hipoksi eşlik etmektedir.
- Ciltte kızarıklık veya ürtiker.
- Bulantı; kusma eşlik edebilir.
- Akut transfüzyon reaksiyonu ile ilişkili olabilecek bulgularla karşılaşıldığında ya da transfüzyon reaksiyonundan şüphe edildiğinde:
- Transfüzyon hemen durdurulur.
- İntravenöz yol, % 0,9 NaCl solüsyonu ile açık tutulur.
- Doğru kan bileşeninin doğru hastaya verildiğinden emin olunur.
- Hastanın kan grubu kayıtları ile kan bileşeni ve transfüzyon öncesi uygunluk etiketindeki kan grubu kayıtları karşılaştırılır.
- Kan bileşeni uygunluk etiketi üzerindeki kan bileşen numarası ile kan bileşeni üzerindeki numara karşılaştırılır.
- Kan bileşeni üzerindeki transfüzyon öncesi uygunluk etiketinde "çapraz karşılaştırma uygundur" ifadesi görülmelidir.
- Hasta değerlendirilerek bunun bir transfüzyon reaksiyonu olup olmadığına, eğer bir transfüzyon reaksiyonu ise ne tür bir reaksiyon olduğuna ve ne tür önlemler alınması gerektiğine karar verilir.
- Akut hemolitik transfüzyon reaksiyonu, anaflaksi, transfüzyon ile ilişkili sepsis ve transfüzyonla ilişkili akut akciğer hasarı (TRALI) hızlı tıbbi yardım gerektiren reaksiyonlardır. Ayrıca reaksiyon tanımlanarak, reaksiyon sonrası kan ve idrar numuneleriyle beraber, transfüze edilen kan bileşeni, iğnesi çıkarılmış olarak kan seti, aynı damar yoluyla verilen diğer solüsyonlar, bu transfüzyonla ilişkili tüm form ve etiketler ilgili birimlere ve kan merkezine gönderilmelidir (Bakınız; Ulusal Hemovijilans Rehberi.)
- Her hastane transfüzyon komitesi, akut transfüzyon reaksiyonları ile ilgili yönetim planını hazırlar ve uygulandığından emin olur.
İlgili Dokümanlar:
- Ulusal Hemovijilans Rehberi
- Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi