1. AMAÇ:
Hastanemizde kardiyopulmonerarrest durumundaki bir hastanın veya sağlık personelinin hızlı ve güvenli biçimde, eğitimli ve deneyimli personel tarafından, kalp ve solunum sistemine müdahale ile canlandırılmasını sağlamak için standart bir yöntem belirleyip sorumlu ekibin en kısa zamanda olay yerine ulaşmasını temin etmektir.
2. KAPSAM:
Bu talimat hastanede kalp ve solunumu uran hastaların veya sağlık personelinin yaşama döndürülme hizmetlerinin planlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi faaliyetlerini kapsar.
3. TANIMLAR:
Kardiopulmonerarrest: Dolaşım ve solunumun ani ve beklenmeyen durmasıdır ve bu durum potansiyel olarak geri döndürülebilir. Solunum arrestinde nabız devam ederken, kardiyak arrestte nabız yoktur. Kardiyak arrestin 4 önemli mekanizması asistoli, ventrikülerfibrilasyon, nabızsız elektriksel aktivite ve nabızsız ventriküler taşikardi olarak sayılabilir.
Kardiopulmonerarrest belirtileri, bilinç kaybı, solunum durması, nabız alınamaması, siyanoz ve solukluk, pupilla
dilatasyonudur.
KPR: (Kardiopulmonerresüstasyon) Yaşamı kesintiye uğramış bir kişide, kalbin normal olarak çalışmaya başlamasına kadar yaşamsal organ fonksiyonlarının sürdürülmesini sağlayan müdahale ve tedavi yaklaşımlarıdır.
Temel Yaşam Desteği (TYD) : Basit havayolu araçları dışında araç-gereç kullanılmaksızın havayolu açıklığının devam ettirilmesi, solunum ve dolaşımın desteklenmesidir.
İleri Yaşam Desteği (İYD) : Temel yaşam desteğinin sağlanmasından sonra acil olarak kardiyovasküler durumun belirlenmesi, endotrakealentübasyon, aritmilerin tanınması ve ilaç tedavilerini kapsar.
Defibrilasyon: Ventrikülerfibrilasyon ya da nabızsız ventrüküler taşikardide kalbe elektrik akımı verilerek çalışmasının sağlanmasıdır.
Mavi Kod: Acil durumlarda mavi kod müdahale ekibine hızla haber verilmesini sağlayan ekibin olay yerinden kısa zamanda ulaşmasına yardımcı olan erken uyarı ve yönlendirme sistemidir.Mavi kod durumu, doktor ve anestezi teknikerlerinden oluşan özel donanımlı mavi kod müdahale ekibine anlık olarak iletilir.
Mavi Kod İletim Noktası: Acil durumlarda mavi kod müdahale ekibine en kısa zamanda ulaşılmasını sağlayan ve mavi kod sistemi içerisinde tanımlanmış bulunan dâhili telefondur.
Mavi Kod İhbar Numarası: Mavi kod sisteminde “2222” olarak önceden tanımlanmış olan dâhili telefon numarasıdır.
4. İŞLEMLER:
4.1. TEMEL İLKELER:
CPR ve İYD’ de en önemli hedef, yaşamsal organların korunması ve fonksiyonlarının idamesidir.
Mavi kod durumu müdahalesinde zaman çok önemlidir. Kalp ve solunum fonksiyonlarının uyumlu bir
şekilde sürdürülmesi için kaybedilen her saniye hastanın yaşamını riske eder.
- Temel ve ileri Yaşam Desteğine yönelik yapılan organizasyonun devamlılığı 7 gün, 24 saat sağlanır.
- Arrest oluştuğu anda hasta yakınındaki CPR eğitimi almış olan kişiler, temel yaşam desteği işlemini başlatmakla yükümlüdür.
- İleri yaşam desteği, bu konuda eğitim almış olan mavi kod müdahale ekibi tarafından yapılır.
- Mavi kod müdahale ekibi gelene kadar sorumlu doktor ve hemşire resüstasyonu sürdürür.
- Acil arabaları ve resüstasyonda kullanılan tüm ekipmanın, tüm servislerinde standart olarak düzenlenmesi sağlanır.
- Hastanede çalışan tüm hemşire ve doktorların temel yaşam desteği konusunda en geç 2 yılda bir periyodik eğitim almaları gerekir.
4.2. GÖREV VE SORUMLULUKLAR:
SORUMLULAR
- Başhekim ve Yardımcısı
- Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü
- İdari ve Mali İşler Müdürü
- Anestezi Doktor ve Teknisyenleri
- Tüm Hekim, Sağlık Çalışanları ve Personeller
- Nöbetçi Memur
- Güvenlik Görevlileri
Mavi Kod Müdahale Ekibi | |
Mesai Saatleri İçerisinde | Mesai Saatleri Haricinde |
AnesteziUzmanı (Ekip Lideri) | Nöbetçi Uzman Hekim |
Anestezi Teknisyeni | Nöbetci Acil Hekimi |
Nöbetçi Mavi Kod Sağlık Personeli | Nöbetçi Mavi Kod Sağlık Personeli |
Güvenlik Görevlisi | Möbetçi Güvenlik Görevlisi |
Taşıma Personeli | |
Not: İlgili bölüm hekimleri mavi kod durumu anonsu ile en kısa sürede arrest olan bölüme ulaşırlar. Hastanın servis doktoru, hemşiresi ve kat personeli de ekibe katılır. Arrest bölümlerinde sağlık personeli yoksa yalnızca müdahale ekibi kendi mavi kod çantasını kullanarak görevlerini yapar. |
Mavi kod bölgeleri:
Yatan hasta servislerinde butonlu çağrı sistemleri mevcuttur. Hastanemizde sadece yatan hasta servislerinde değil diğer tüm alanlarda mavi kod olabileceği düşünüldüğünden telefonlu sistemde ayrıca kurgulanmıştır. Hastane bahçesinde ya da otoparkında direkt acil servis veya kantin telefonlarından destek alınabilir, mavi kod anons ile de yapılabilir. Diğer alanlarda (poliklinik, radyoloji, kan alma, laboratuvar vb.) dect telefonlar veya mevcut telefonlardan ulaşım sağlanarak çağrı başlatılabilir.
Mavi kod durumunu tespit eden personel:
- Hastanın durumunu tanımlar ve yardım ister.
- Mavi Kod Uyarı Noktasından Mavi Kod Numarası olan “2222”ü arayarak bulunduğu servisin dahiliye numarasını tuşlayarak mavi kod çağrısını başlatır. Çağrı Sisteminde herhangi bir arıza durumunda santral aranarak mavi kod çağrısı anons şeklinde veya ekibe telefonla ulaşılarak başlatılır.
- Servis Doktoru ‘ na haber verilir.
- Resüsitasyona başlar ve mavi kod ekibi gelene kadar sürdürür.
- Personelin acil arabasını çekmesini sağlar.
- Hastayı monitörize eder.
- Mavi kod ekibi ulaştığında; tekrar ‘’2222’’ i arayarak çağrı verdiği servisin dahiliye numarasını tuşlar ve 7 tuşuna basarak mavi kod çağrısını sonlandırır ve mavi kod ekibine yardım eder.
- Mavi kod durumu bilgilerini ve arrest sonrası gelişmeleri Mavi Kod Olay Bildirim Formu ‘na kaydeder. Kayıtlar Kalite Yönetim Birimi ‘ ne günlük olarak teslimedilir.
Servis doktoru:
- Mavi Kod ekibi gelene kadar müdahaleden sorumludur.
- CPR’ıbaşlatır.
- Mavi kod ekibi gelince hasta hakkında bilgivererek yetkiyi Mavi kod ekibine bırakır.
- Ekibe eşlik ederek yardımcı olur.
- CPR başarılı ise hastaya yoğun bakım ayarlar.
Mavi kod müdahale ekibi:
- Mavi Kod durumunda en kısa zamanda pager cihazına gelen çağrıdaki bölgeye giderek olay yerine ulaşır.
- Hastaya ulaştığında doktor liderliği diğer ekipten devralır.
- Hastanın hemşiresi veya doktorundan hasta hakkında bilgi alır.
- Defibrilatörü, monitorizasyonu ve damar yolunu kontrol eder.
- Gerekiyorsa hemen entübasyon yapar ve hastaya ambu ile solunum desteği sağlar.
- CPR’ yi sürdürür ve tüm ileri yaşam desteği girişimlerini yönetir.
- Gerekiyorsa konsültasyon ister.
- CPR başarılı ise hastanın yoğun bakım şartlarına alınmasına eşlik eder.
4.3. UYGULAMA:
- Hastada arresti tespit edildiğinde eğer sağlık personeli tek başına ise öncelikle seslenerek yardım ister ve mavi kod çağrısını yapar, resüsitasyona başlar.Eğer iki kişi ise bir kişi resüsitasyon’a başlar diğeri mavi kod çağrısını yapar. Uyarı ve uyarı yapılan noktanın konum bilgisi o anda aktif olan mavi kod müdahale ekibinin pager cihazlarına sistem tarafından 5 saniye içinde iletilir.
- Eğer hastane genelinde "2222" hattı arızalı ise Kalite Birimi tarafından yapılan duyuru ile sistem çalışması aktif edilene kadar "192" numarası ile güvenlik personeli aranır. Güvenlik personeli 2 görevliden birisi olay yerine intikal ederken diğeri anons ile olay yeri ve kodunu söyler. Örnek anons şu şekildedir : "Dahiliye Servisi - Mavi Kod".
- Eğer solunumu normal değilse mavi kod ekibi gelene kadar mümkünse oksijen eşliğinde solunum desteği verilir hava yolu açıklığını engellemeyecek şekilde pozisyon verilir.
- Acil arabası, defibrilatör, monitör, aspiratör, EKG ve oksijen tüpünün hasta başına getirilmesi sağlanır.
- Arrest zamanı daha sonra Mavi Kod Olay Bildirim Formuna kaydedilmek üzere tespit edilir.
- Mavi kod müdahale ekibi elemanları yönlendirme çağrısını alır almaz 3 dakika içinde o noktaya ulaşırlar.
- Çağrıyı yapan personel Mavi kod ekibi ulaştığında; tekrar ‘’2222’’ i arayarak çağrı verdiği servisin dahiliye numarasını tuşlar ve 7 tuşuna basarak mavi kod çağrısını sonlandırır ve mavi kod ekibine yardım eder. Eğer sistem arızası mevcutsa ve 2222 aranmadan mavi kod başlatılmış ise bu durumda sistem sonlandırmasına gerek yoktur.
- Ekipte ATT veya doktor acil çantasını (acilde bulunan çantayı) olay yerine getirir.
- Mavi kod müdahale ekibinde bulunan anestezi doktoru (mesai saatleri dışında Acil Uzman Hekimi) olay yerine geldiğinde ekip liderliğini devralır.
- Uygulama ekip lideri tarafından belirlenir
- Temel yaşam desteğini başlatan ekip, mavi kod ekibini hasta ve yapılan işlemlerle ilgili bilgilendirir. İhtiyaç duyulan ekipmanları temin eder. Hastaya yapılan tüm müdahaleler, durumu tespit eden personel tarafından Mavi Kod Olay Bildirim Formu ”na işlenir.
- Güvenlik elemanı ekibin rahat müdahale edebilmesini sağlamak için mavi kod uygulama alanındaki güvenliği sağlar.
- Hasta başka bir üniteye transfer edilecekse servis doktorunca ayarlama yapılır
- Hasta eksitus olmuşsa, klinik tarafından gerekli işlemleri yapılır.
4.4. RESÜSİTASYONDA GEREKLİ İLAÇ VE MALZEMELER:
GEREKLİ MALZEMELER:
- Stetoskop
- Oksijen kaynağı, yüz maskesi veya nazal maske
- Yedek oksijen tüpü
- Balon-valv sistemi
- Ambu ve yüz maskeleri (Farklı boylarda)
- Oropharyngeal airway (Farklı boylarda)
- Merkezi aspiratör ve devreleri
- Aspiratör kateterleri
- Farklı boylarda entübasyon tüpleri
- Laringoskop Seti
- Trakeal tüpler
- Stile
- IV Kanüller
- Santral katater
- Enjektör
GEREKLİ İLAÇLAR:
- IV Sıvılar
- Volüm genişleticiler
- Sodyum Bikarbonat
- Beta blokerler (beloc)
- Kalsiyum kanal blokerleri (Diltizem, isoptin)
- Kalsiyum
- Dopamin
- Dobutamin
- Adrenalin amp.
- Atropin amp.
- Amiodarone amp./Lidokain amp.
- Magnezyum amp.
- Nitrogliserin,
- Diüretikler (Lasix, Mannitol) ,
- Kortikosteroidler (Prednol, Prednisolon, Dekort,)
EK MONİTORİZASYON CİHAZLARI
- EKG Monitörü
- Pulse Oksimetre
- Defibrilatör
İlgili Dokümanlar:
- Mavi Kod Olay Bildirim Formu